In een tijd waarin het lerarentekort een steeds grotere uitdaging wordt, kiest het Amsterdamse basisonderwijs voor een duidelijke koers: minder afhankelijkheid van externe krachten en meer focus op een hecht en vast team. Schooldirecteur Elize Jong is een groot voorstander van deze aanpak. “Wij hebben hier op school een heel stabiel team en dat is goud waard. Elk jaar worden we samen een beetje beter.”
Hoewel haar school momenteel nog met één uitzendkracht werkt, heeft Elize in het verleden ervaren welke uitdagingen het met zich meebrengt. “Het is een verschil of iemand écht onderdeel is van het team of dat hij of zij een opdracht komt vervullen. Een zzp’er bepaalt vaak zelf welke taken hij wel of niet oppakt, terwijl een vast team samen verantwoordelijk is voor de school. Die gezamenlijke verantwoordelijkheid is cruciaal voor de kwaliteit van het onderwijs. Onderwijs is een doorlopend proces. Als je met tijdelijke krachten werkt, wordt die continuïteit onderbroken.”
‘Je gaat samen door goede en minder goede tijden’
Volgens Elize biedt een vast dienstverband niet alleen stabiliteit voor de school, maar ook voor de leerkrachten zelf. “Het is een beetje zoals een huwelijk: je gaat samen door goede en minder goede tijden, maar je bouwt wel iets op. Dat gevoel van verbondenheid maakt dat je als team groeit en steeds beter onderwijs biedt. Zo’n duurzame samenwerking leidt altijd tot betere leerresultaten. Als je bijvoorbeeld het leesonderwijs wilt verbeteren, dan is dat een lang traject. Daar heb je een team voor nodig dat zich daaraan committeert en samen steeds een stap verderzet.”
Een veelgehoord argument van zzp’ers is dat ze in vaste dienst minder flexibel zouden zijn. Daar is Elize het niet helemaal mee eens. “Ik zeg zelden ‘nee’ tegen een verzoek van een collega. Als iemand één dag per week zijn kind naar school wil brengen of een keer een langere reis wil maken, dan kijken we samen naar de mogelijkheden. Die flexibele benadering moeten we gewoonweg steeds meer omarmen. Ook het argument dat zzp’ers meer verdienen, is volgens haar niet altijd terecht. “Op korte termijn lijkt dat misschien zo, maar als je kijkt naar pensioenopbouw en sociale zekerheid, is dat beeld heel anders. Ik zou iedereen aanraden om zich daar goed over te laten informeren.”
‘Het draait allemaal om solidariteit’
Voor Elize draait het allemaal om solidariteit. “We staan met elkaar voor een enorme uitdaging. Het tekort aan leraren is groot en de werkdruk is hoog. Dat betekent dat we samen moeten kijken hoe we het onderwijs sterk en duurzaam houden. Dat kan alleen als we investeren in vaste teams.” Ze hoopt dat leraren die nu nog via een uitzendbureau werken, zich dat realiseren. “Dat geld dat naar de bemiddeling gaat, kan veel beter direct naar de scholen en de kinderen gaan. Dat komt de kwaliteit van het onderwijs alleen maar ten goede.”
Toch erkent ze dat er soms ruimte moet blijven voor tijdelijke krachten. “Voor kortdurende vervangingen of specifieke projecten kan een zzp’er echt een uitkomst zijn. Maar niet voor de reguliere bezetting. Daar hebben we mensen nodig die zich voor langere tijd willen verbinden.”
‘Bouwen aan het beste onderwijs voor onze kinderen’
Binnen haar eigen school is het teamgevoel sterk. “We zetten samen de schouders eronder en ontwikkelen ons voortdurend. Dat maakt het werk niet alleen beter, maar ook veel leuker. Dat teamgevoel willen we nu met Teamsterdam breed gaan uitdragen. Het sluit naadloos aan bij wat wij hier al jaren nastreven: een sterk, betrokken team waarin we constructief bouwen aan het beste onderwijs voor onze kinderen.”
